یازان: او. هنری
چئویرن: سئودا میرزازاده اصل
چاپ: آناوارلیق درگی سی - 10-جو سایی
بیر دلار و نیئددی سئنت. هامیسی بو قدریدی و آلتمیش سئنتی، بیر پئنیلیکلردن اولوشوردو. پئنیلر، باققال، گؤیچو و قصابی تهدید ائلمکدن و یا بیلهلرینه چیلیسلیک صیفتی نیسبت وئردیکلرینده، اونلارلا قیزارا بوزارا چنه وورماقدان اله گلمیشدی. دئللا، پوللاری، اوچ دفعه سایدی. بیر دلار ن یئددی سئنت. صاباحسا کریسمس بایرامییدی.
اؤزونو، اسکیلیب بوزارمیش کاناپهنین اوستونه آتیب آغلاماقدان باشقا گؤرهجک بیر ایشی قالمامیشدی. دئللا دا او ایشی گؤردو و توم بونلارسا، یاشامین، هؤنکور-هؤنکور آغلاماق، گؤز یاشی تؤکمهک و گولومسهمکدن عیبارت اولدوغونو و البته، گؤز یاشینین داها چوخ حاکیم اولماسی اخلاق درسینی وئریر.
گلین، ائوین خانیمی یاواش-یاواش آراملاشانا قدهر، بیزده، ائوه بیر گؤز دولاندیراق. هفتهسی، سککیز دلارا توتولموش اشیالی بیر واحد. بو ائوی، یولچوخانا دئمکله تعریفلهیه بیلمریک؛ آمما، گؤرونوشو، یولچولار دئپارتمانینا بنزهییردی.
آشاغاکی دالاندا، ایچینه بیر مکتوب بیله آتیلمامیش بیر مکتوب صاندیغی وارییدی و هئچ بیر فانی اینسانین چالماغا اورک ائلمهیهجهیی بیر الکتریک دویمهسی (زنگ). هابئله، زنگین یانیندا، اوزرینده میستیر جیمز دیلینگهام یانگ» یازان بیر کارت واریدی.
دیلینگهام» باشلیغی، اسکیدن وارلیقلی اولدوقلاری و ائو صاحیبینین آیدا اوتوز دلار آلدیغی گونلرده زنگین یانینا آسیلمیشدی. گلیرلرینین ییرمی دلارا یئندییی بو گونلرده، دیلینگهام آدی، تار نظره گلیردی. سانکی کلمهلر، داها ساده، متواضع و کیچیک بیر د» حرفینه دؤنوشمک اوزره تارلاشیردیلار. آمما، میستیر دیلینگهام ائوه گلیب اوتوردوقلاری قاتا واردیغیندا، آدی، جیم» دئیه سسلنهردی و بیراز اؤنجه دئللا اولاراق تانیتدیغیمیز میسیز جیمیز دالینگهام اونو اورکدن قوجاغینا چکردی. البته، بوراسی اولدوقجا گؤزلدیر.
دئللا، آغلاماسینا سون وئریب فیکرینی یاناقلارینا و اونلاری پودور بئزیایله بزمهیه وئردی. پنجرهنین کناریندا دوروب دونوق بیر شکیلده کدردولو آرخا باخجاداکی بوز رنگلی حاصارین یانیندان دومان رنگینده اولان بیر پیشییین کئچمهسینه باخیردی. صاباح کریسمس بایرامییدی و جیمه هدیه آلماق اوچون سادجه بیر دلار ن یئددی سئنتی وارییدی. آیلارجا بیر پئنیلری ییغیب ساخلادی؛ آمما، سادجه بو قدهر ییغا بیلمیشدی. آیدا ییرمی دلار کیمی گؤرر کی؟ خرجلری حسابلادیغینین اوستونده ایدی. جیمه هدیه آلا بیلمک اوچون سادجه بیر دلار ن یئددی سئنی وارییدی. اونون سئوگیلی جیمی. ساعالارجا سئوینجله دولوب جیمه یاخشی بیر هدیه آلا بیلمهک اوچون پیلانلار تؤکموشدو. اینجه، نادیر وتمام عیار بیر هدیه اولمالییدی. جیمین حیات یولداشی اولمانین وئردییی شرفه بیرازدا اولسا یاراشاجاق بیر هدیه اولمالییدی.
اتاقین پنجرهلرینین آراسیندا، اوزون بیر بوی آیناسی وارییدی. بلکه سیز ده، هفتهلیک کرایهسی سککیز دلار اولان ائولرده بو مدل آینالاردان گؤروبسونوز. اینجه و قیوراق بیریسی، سریع کئچهرک، دار آیناداکی یانسیماسیندان، گؤرونتوسو حاقدا دوزگون بیر آنلاییشا یئتیشردی. دئللا، اینجه بیریسی اولاراق، بو ایشی چوخ یاخشی باجاریردی.
بیردن-بیره، پنجرهنین اؤنوندن چکیلیب آینانین قارشیسیندا دوردو. گؤزلری اییشیلدیردی؛ آمما، ییرمی ثانیه ایچینده رنگی سولدو. تئز ساچلارینی آچیب چیینلرینه تؤکدو.
جیمیز دیلینگهام یانگ عاییلهسینین اونلارا فخر ائلدیکلری ایکی دیرلی شئیی واریدی. بیری، جیمین باباسی و بؤیوک باباسیندان قالان قیزیل ساعاتییدی. بیریسیسه، دئللانین ساچلارییدی.
آیدینلیغین او یانیندا صبا ملکهسی بیله یاشاسایدی، ملکهنین باشاریلاری و جواهیرلرینین ایشیلتیسینی سؤندوروب دهیرینی دوشورمک اوچون، دئللانین ساچلارینی قورولاماسی اوچون پنجرهدن ائشیه ساللاماسی یئترلی اولاردی. حضرت سلیمان، قاپیچی اولوب بوتون خزینهسیله آپارتمانا گلسهیدی، جیم، اونون حسرتدن ساققالینی یولدوغونو گؤره بیلمک اوچون، هر سئری یانیندان کئچرکن، ساعاتینی ائشیه چیخارداردی.
بئلهجه او آن، دئللانین گؤزل ساچلاری، بیر قهوه رنگلی شلاله کیمی لپهلهنیب پارلایاراق چییینلرینه تؤکولدو. ساچلارینین اوزونلوغو، دیزلرینین آشاغیسینا قدرییدی و اونو بیر اؤرتو کیمی سارمیشدی. سونرا، بیردن-بیره، نیگرانلیقلا، ساچلارینی یئنیدن توپلادی. بیر آنلیغینا دوروخوب قالدی. بیر نئچه داملا یاش،گؤزلریندن اسکی بوزارمیش خالییا تؤکولدو.
اسکی قهوه رنگلی ژاکتینی گئییب اسکیمیش قهوهرنگلی بؤرو باشینا قویوب چیخدی. اتهیینده دؤنهرک اولوشان بیر فیریلتی و گؤزلریندهکی ایشیلتیایلا، قاپیدان چیخدی. پیللهلری ائنیب خیابانا گئتدی.
سونوندا، اوزرینده، مادام سوفونییه. هر جینسدن ساچ اورونلری» یازان تابلونون اؤنونده دوروب اوخودو. پیللهلری، نه یاپدیغینی بیلمهدن، ایکی بیر چیخدی. نفس-نفس ووروردو. اؤزونو توپارلادی. مادام سوفونییه آدینا هئچ یاراشمایان، یئکه، آغ-آپباق و سویوق بیر قادیندی.
منیم ساچلاریمی آلارسینیزمی؟» سوروشدو دئللا.
من ساچ آلارام.» دئدی مادام. بؤروزو چیخاردین ساچلاریزا بیر گؤز آتاق.»
قهوه رنگلی شلاله، آشاغایا ساری لپهلندی. مادام ساچلاری آلیشقین بیر بیچیمده توپلایاراق ییرمی دلار» دئدی.
پولو تئز وئرین.» دئدی دئللا. آه و او کئچن ایکی ساعاتدا، سانکی بولودلارین اوزریندهایدی. بو قارماقاریشیق تشبیهی بیر یانا بوراخاق. ماغازالاری، جیمه بیر هدیه آلا بیلمک اوچون آلت-اوست ائلهییردی.
تاپدی سونوندا. سانکی اونو، سادجه جیم اوچون دوزلتمیشدیلر. اوبیری ماغازالارین هئچبیرینده، بونا اوخشار بیرزاد یوخویدو. بوتون ماغازالاری آختارمیشدی.ساده و گؤستریشسیز، پلاتین بیر ساعات زنجیرییدی. اونون دهیری، شاققیرتیلی بزکلردن دئییلدی، هر یاخشی بیر شئی کیمی، اونون دا دهیری، اؤزوندن و ماددهسیندن ایدی. ساعاتین اؤزوندن بیله داها دهیرلیییدی. اونو گؤردویو آندا، بو جیمین اولمالیدیر دئمیشدی. زنجیر اونون اؤزو کیمییدی. گؤستریشسیز و دهیرلی. بو تعریف ایکیسی اوچون ده کئچرلییدی. اونون اوچون دئللادان، ییرمیبیر دلار آلدیلار. یئتمیشسککیز سئنتله ائوه قاییتدی. جیم ساعاتینداکی بو زنجیرله، آرتیق، ایستهدییی یئرده اوتانمادان راحاتلیقلا ساعاتینا باخا بیلر. ساعاتی اولدوقجا گؤزلدی، آمما بعضا، زنجیر یئرینه ساعاتینا تاخدیغی او اسکی دریدن اوتاندیغی اوچون، ساعاتینا باخارکن کیمسهلره گؤستریه چالیشیردی.
ائوه یئتیشدیینده، سانکی سرخوشلوق، یئرینی بیراز، احتیاط و دوشونجهیه وئردی. بابلئسینی چیخارتدی، گازی یاندیریب سئوگیسی اوچون یاپدیغی باغیشین یول آچدیغی ییخیمی تعمیر ائلمهیه باشلادی. بو چوخ معظم بیر ایشدیر سئوگیلی دوستلار. قوجامان و چتین بیر ایش.
قیرخ دقیقهده، باشی، بالاجاو بیربیرینه یاخین بوروق ساچلارلا دولموشدو. مدرسهدن قاچاق بیر اوغلان اوشاغینا بنزهییردی. آیناداکی یانسیماسینا دیققتله تنقیدجی باخیشلارلا باخدی.
جیم، ایلک باخیشدا منی اؤلدورمسه، ایکینجی دفعه دؤنوب باخمادان اؤنجه، ئی آیلیند کورو قیزلارینا بنزهدییمی سؤیلیهجکدیر. آمما، نه یاپا بیلردیم؟ بیر دلار ن یئددی سئنله نه یاپا یلردیم؟»
ساعت یئددیده، قهوه حاضیرییدی و قیزغین تاوا، گازین دالی شعلهسینده کتلتلری بیشیرمک اوچون گؤزلهییردی.
جیم، هئچ بئواختا قالمازدی. دئللا، زنجیری الینده جوت قاتلاییب اونون گلجهیی قاپینین یاخینینداکی میزین گوشهسینده اوتوردو. جیمین آیاق سسلرینی بیرینجی قاتدان ائشیتدی. بیر آن رنگی آتدی. دئللانین، گئندهلیک ساده شئیلر اوچون سسسیز ایچیندن دوعا ائلمک کیمی بیر عادتی وارییدی. ایندی ده پیچیلداییردی: تانریم! نه اولار گئنه ده گؤزل اولدوغومو دوشونسون.»
قاپی آچیلدی. جیم ایچری گیریب قاپینی اؤرتدو. آریق و اولدوقجا جیددی نظره گلیردی. یازیق اوغلان، سادجه ییرمی ایکی یاشی وارییدی. عاییله یوون آلتیندا ازیلمیشدی. تازا بیر کتا احتیاجی وارییدی، الجهیی ده یوخویدو.
جیم قاپیدان ایچری گیردیی آن، یئرینده، بیلدیرجین قوخوسو آلمیش آو تولاسی کیمی قورودو. گؤزلرینی دئللانین اوزونه زیللهمیشدی. باخیشلاریندا، دئللانین اوخویا بیلمهدییی بیر ایفاده وارییدی. و دا اونو چوخ قورخودوردو. اوزوندهکی ایفاده نه حییرصییدی، نه شاشقینلیق،نه قیناما، نه دهشت، نه ده اؤزونو حاضیرلامیش اولدوغو بیر دویغویدو. جیم، اوزوندهکی او ایفادهایله سادجه اونا باخمیشدی.
دئللا، یئریندن قالخیب، یانینا گئتدی.
جیم، سئوگیلیم.» دئیه آغلادی. نه اولار منه اوجور باخما. ساچلاریمی کسدیریب ساتدیم. آخی کریسمسی سنه هدیه وئرمهدن کئچیرهمزدیم. یئنه ده اوزاناجاق دیر. مندن اینجیمهدین دئییل می؟ مجبورودوم. منیم ساچلاریم تئز اوزانار. کریسمسی قوتلا جیم! گل سئوینجلی اولاق. بیلسن سنه نه گؤزل نه یاخشی بیر هدیه آلمیشام.»
سن ساچلاریوی کسدیریبسن؟» جیم چتینلیکله سوروشدو. بئینینی نهقدهر ده زورلاسا، سانکی گرچهیی قاورایا یلمهییردی.
کسیب ساتدیم.» دئدی دئللا. آرتیق منی اسکیسی کیمی سئومیهجکسنمی؟ من، ساچلاریم اولدان دا یئنه اؤزومم. دئییلممی؟»
ساچلارینین گئتدییینیمی دئییرسن؟» دئیه گیجلمیش بیر حالدا سوروشدو.
آختارماغیوا گرک یوخ.» دئدی دئللا. ساتیلدی. دئدیم سنه. ساتیلدی و گئتدی. کریسمسی قوتلاییریق جانیم. منیمله یاخشی اول. سنین اوچون بو ایشی گؤردوم. بلکه ساچلاریمی سایا بیلردین،» بیردن جیددی بیر شیرینلیکله داوام ائتدی: آمما سنه اولان سئوگیمی کیمسه سایا بیلمز. آرتیق کتلتلری تاوایا قویالیممی جیم؟»
بو هیبنوتیزمه بنزر حالیندان بیردن اویاندی. دئللاسینی قوجاقلادی. گلین اون ثانیه باشیمیزی چئویریب احتیاط و دیققتله باشقا منطقسیز بیر قونونو دارتیشاق. هفتهده سککیز دلار و یا ایلده بیر میلیون دلارین نه فرقی وار؟ بیر ریاضیاتچی و یا فیلسوف، سیزه یانلیش جواب وئرهجکدیر. بیلیجی شاهلارین گتیردیکلری آرماغانلارین آراسیندا بو سورغونون جوابی یوخدور. بو قونو، داها سونرا آیدینلانماق اوزره، قارانلیقدا بوراخیلیر.
جیم، کتونون جیبیندن بیر پاکات چیخاردیب میزین اوستونه آتیر.
یانلیش آنلاما دئل.» دئدی جیم. منیم حاققیمدا پیس فی ائلمه. منجه، ساچ قیسالتماق، ساققالی وورماق و یا شامپو دییشدیرمک، منیم جانیم حیات یولداشیمی داها آز سئومهییمه سبب اولا بیلمز. آمما، بو پاکاتی آچسان، بیراز اؤنجه نیه بیردن-بیره تومدوغومو آنلایا بیلرسن.»
او بیاض قیوراق بارماقلار، ایپی چؤزوب کاغاذی آچماغا باشلادی. و سونرا، سئوینجدن سرخوش بیر چیغیرماق سسی گلدی. آمما یا اوندان سونرا، تانریم! یئیین قادینسی بیر دییشیم، هیسیریک گؤز یاشلاری و ناله فیغان. ائلهکی، ائوین ائفندیسی، بوتون گوجویله، اونو دیندیریب راحالاتماغا باشلادی.
چونکو پاکاتدان داراقلار چیخمیشدی. دئللانین برودوئیده گؤروب اوزون زامان اونلاری دیلیندن دوشورمهدییی داراقلار. بیر سئت داراق، ایکیسی ساچلارا یانلاردان و بیریسی ده آرخادان تاخیلیردی. گؤزل داراقلارییدیلار. توسباغا لاکیندان دوزلتیلمیشدیلر و کنارلاری، دهیرلی داشلارلا سوسلنمیشدی. باهالی داراق اولدوقلارینی بیلیردی. اوزوده تام ساچلارینین رنگ تونوندایدی. چوخ آرزولامیشدی، اورهیینده بیر ذرهده اونلارا صاحیب اولماق اومودو اولمادان سادجه حسرت چکمیشدی. آرتیق اونونویدولار، آمما سوسلهیهجکلری ساچلار آرتیق یوخویدولار.
آمما، اونلاری قوجاغینا سیخدی.سونوندا سؤنوک گؤزلرله جیمین اوزونه باخیب دئدی: منیم ساچلاریم چوخ تئز اوزانار جیم!»
بیردن-بیره، دئللا، قارساقلانمیش پیشیک کیمی یئریندن دوروب آه! آه!» دئیه قیشقیردی.
جیم هله اؤز هدیهسینی گؤرممیشدی. آچیق ووجونداکی هدیهنی، جیمه ساری اشتیاقلا توتدو. بوز دهیرلی مئتال، سانکی، دئللانین پارلاق جوشغولو دویغولارییلا پارلادی.
چوخ شیک دئییلمی جیم؟ بونو تاپماق اوچون بوتون شهری آلت-اوست ائلمیشم. آرتیق گونده یوز دفعه ساعاتا باخمالیسان. ساعاتیوی منه وئر. ایسهییرم زنجیری سالدیغیمدا نئجه اولدوغونو گؤرم.»
دئدییی ایشی گؤرمک یئرینه، اؤزونو کاناپهنین اوزرینه آتدی و اللرینی باشینین آلتینا قویوب گولومسهدی.
دئلل!» دئیه چاغیردی. گل کریسمس هدیه لریمیزی بیر کنارا قویوب بیراز دؤزک. او قدهر گؤزلدیلر کی، ایندی ایشلده بیلمهریک. ساعاتی ساتیب پولویلا سنه داراقلاری آلدیم. سانیرام آرتیق کتلتلری تاوایا سالا بیلریک.»
بیلدییز کیمی او اوچ کاهن، حضرت مریمه، عیسانی دونیایا گتیردییی زامان، دهیرلی هدیهلر آپاران بیلگه اینسانلارییدیلار. اونلار، کریسمس هدیهسی وئرمک هونرینی دب ائلهدیلر. بیلگه اولدوقلاریندان، هدیهلری ده، گرکدیینده قایتارا بیلمک ایمکانینا صاحیب اولدوغوندان، شوبههسیز، عاغیللیجایدی.
من ده بورادا توتارسیزجا، دوروب سیزه بیر آپارتماق قاتیندا یاشملارینی پایلاشان ایکی آخماق اوشاغین بیر-بیریندن اؤتورو سفئحلیک ائلهییب ان دهیرلی خزینهلرینی قوربان ائتمهلرینین معمولی حئکایهسینی یاریم-یامالق آنلاتیرام. آمما، گونوموزون بیلگهلرینه سون بیر سؤزده دئمهلییم کی بوتون هدیه وئرنلرین آراسیندا، بو ایکی اینسان ان بیلگهسی دیر. ان بیلگه اولانلار، اونلار کیمی هدیه آلیب وئرنلردیرلر. اونلار هر یئرده بیلگه دیرلر. اونلار او اوچ بیلگه کیمیدیرلر.
درباره این سایت